HUẾ, THI CA VÀ TÔI
Kỳ 3:
Nhắc đến Huế thơ, tôi lại hoài niệm về thôn Vỹ Dạ và nhà thơ Hàn Mặc Tử. Ba tôi đã có lần đưa tôi về chơi thôn Vỹ.Thôn Vỹ Dạ, nằm bên kia Đập Đá, dọc theo sông Hương tới Bến Cạn, ẩn hiện trong màn sương trắng trong, dưới những hàng cau xanh tươi quyện trong mùi hương bưởi thoang thoảng dịu êm. Trong thơ của Hàn Mặc Tử, thôn Vỹ Dạ là một thôn đẹp lãng mạn, hữu tình và rất nên thơ. Một nét đẹp mượt mà, óng ả và tình tứ với những khu vườn hoa sum suê trái xanh như lá ngọc, những phủ đệ tường đá rêu phong, một dòng sông trăng chuyên chở những khối tuyệt tình…
Sao anh không về chơi thôn Vỹ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên,
Vườn ai mát quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền
…
Ơ khách đường xa khách đường xa,
Áo em trắng quá nhìn không ra...
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?
(Đây thôn Vỹ Dạ- Hàn mặc Tử)
Thôn Vỹ cũng là nơi mà ánh trăng đẹp nhất Huế. Trăng sáng suốt đêm thâu. Trăng tròn rồi lại khuyết nhưng tự bao đời vẫn vằng vặc tỏa bóng, lúc mờ ảo, lúc hư vô…Trăng theo cánh gió quyện hương đêm về ru tình cho hồn trang trải những nỗi sầu thương…Trăng vẫn dõi bóng đơn côi, thả ánh ngà lung linh như ngàn điệu khúc Nghê thường mê say…
Ta muốn mua vầng trăng của em
Từng đêm yêu dấu vẫn từng đêm
Hồn ta lạc giũa vùng mê ảo
Trăng vẫn ru ta giấc ngủ mềm
Ta muốn mua vầng trăng nhớ thương
Dấu yêu chìm đắm mộng thiên đường
Ủi an ta lúc đời hiu quạnh
Trăng của ân tình trăng vấn vương
(Mua trăng- Khiếu Long)
Tôi yêu những đêm trăng tình tự của Vỹ Dạ. Vào mùa trăng, những hương bưởi, hương cau, hương chanh, hương lài, hương sứ… đua nhau trổ hoa. Đâu đây thoang thoảng một làn hương mỏng ngọt ngào chợt vỡ trong đêm
Ánh trăng nhẹ khẽ mơ theo gió
Như nghiêng vành nón rủ tóc thề
Buông lơi…trầm mặc…vân vê
Mùi hương hoa quyện bước về dưới trăng
(Thu Hằng- Mùa trăng hương nồng)
Huế còn là vùng đất nổi tiếng về những món ăn ngon, vật lạ…Có lẽ Huế ngày xưa là của một thời vua chúa cho nên Huế có nhiều cao lương mỹ vị dành cho ẩm thực cung đình, nhiều đặc sản đầy hương vị. Huế đã tập cho tôi biết ăn cay. Tôi tuy đã rời xa Huế hơn một phần tư thế kỷ nhưng tôi vẫn không thể nào quên được chè bắp và cơm Hến cay thơm ngon đặc biệt ở Cồn Hến,
Đã mê ớt đỏ cay nồng
Tìm trong vị hến một dòng Hương xanh
Ruốc thơm, cơm nguội, rau lành
Mời nhau buổi sáng chân thành món quê
(Lục bát đặc sản Huế-Võ Quê)
hay bún bò Gia Hội, bánh canh Nam Phổ, bánh khoái Thượng Tứ, bánh bèo Ngự Bình, bánh bột lọc của « Mụ Đỏ»
Bột trong bọc thịt tôm hồng
Lá xanh em gói ươm nồng hương yêu
Bánh ngon nước mắm cay nhiều
Anh ơi dùng tạm bữa chiều cùng em
(Quỳ Lê)
Tuy đây là những món ăn bình dân nhưng đã để lại cho những người con xa xứ một nỗi nhớ khắc khoải về một mùi hương vị cay nồng, ấm nóng nặng tình nước non, về người con gái Huế khéo léo, đảm đang, công dung ngôn hạnh vẹn toàn như những nàng Tấm thảo hiền…
Những năm tháng tôi ở Huế, chiến trận vẫn tiếp diễn, ngày càng khóc liệt hơn…Tôi đã từng như ba tôi chứng kiến, đau đớn và xót xa với mỗi vết thương của Huế…Tôi cũng đã từng tự hào mỗi khi người dân Huế kiên cường vươn lên từ trong thảm nạn điêu tàn đổ nát của chiến tranh hay thiên tai.
Tôi không phải là người Huế nhưng lại yêu và nhung nhớ Huế vô cùng…Tôi yêu cái huyền ảo hư hư thực thực của Huế mộng Huế mơ. Tôi yêu cái mong manh lụa là tợ như sương khói của Huế thơ…Tôi yêu cái tâm Huế kín đáo bình dị chịu thương chịu khó.
Nhà văn Trần Doãn Nho đã gói trọn một góc trời Huế trong những dòng sau : « … dù thay ngôi đổi chủ, Huế vẫn là Huế bún bò, Huế cơm hến, Huế mưa dầm, Huế phượng đỏ, Huế gió Lào, Huế những cơn bão rớt, Huế lội nước lụt, Huế lăng tẩm hẹn hò, Huế răng tê mô rứa, Huế cao sang và nghèo hèn, Huế hòa bình và sục sôi tranh đấu, Huế cao thượng và hẹp hòi, nghiệt ngã, Huế những mối tình đài các và những thành kiến triền miên, Huế chiếc nón bài thơ và Huế ngủ đò, Huế ở thì buồn xa thì nhớ, Huế tôn nữ và Huế bình dân… ».
Phải, Huế mà tôi yêu là như thế đó ! Huế thương nhớ ơi, xin cho tôi gửi trọn tấm chân tình về một cố đô thơ mộng, mơ huyền đã đem cho tôi bao cảm xúc, bao rung động, bao mơ ước, bao khát khao thầm kín…, đã cùng chia sẻ với tôi một quãng thời thơ ấu dưới bom đạn…Giờ đây, cho dù ở nơi đất khách quê người, tôi vẫn gửi trăm nhớ ngàn thương về Huế, về một cõi ru tình:
Nhớ về Huế
Nhớ về Huế mộng mơ màu áo tím
Cầu Tràng Tiền guốc khua nhịp kiêu sa
Chao nghiêng vành nón thướt tha tà lụa
Tóc huyền buông xỏa lụy khách hào hoa
Nhớ về Huế sương mờ giăng Núi Ngự
Một giải tơ vàng rủ xuống dòng Hương
Mái nhì mái đẩy, thuyền trôi lờ lững
Vọng khúc Nam Bình da diết luyến thương
Nhớ về Huế xanh hàng cau thôn Vỹ
Sông trăng cổ độ òa trắng đêm thâu
Trải sóng thi ca, ươm tình Tôn Nữ
Lồng trong đáy nước rụng rơi nhánh sầu
Nhớ về Huế những con đường Đại Nội
Cửa Thượng tứ tường đá phủ rêu phong
Vẳng vào thinh không hồi chuông Thiên Mụ
Gọi vào tiền kiếp hồn thiêng Tiên Rồng
Nhớ về Huế ngọt ngào mùi hương bưởi
Xuôi Thuận an nghe biển gió ru hời
Chiều Đông Ba nồng cay thơm cơm Hến
Bến Vân Lâu huyền thoại vướng mây trời
Ôi chi lạ chừ, răng mà nhớ rứa !
Huế lãng mạn đẹp tựa nón bài thơ…
Tiểu Vũ Vi
HẾT
Viết tại Paris, một đêm nhớ Huế 2/6/2006
Vũ Tuyết Như
(Bích Phượng)
